De strafrechtelijke kant van de zaak.
Een ongeval veroorzaken waarbij men vaststelt dat u ook onder invloed was van alcohol krijgt altijd een strafrechtelijk gevolg. U kan zich verwachten aan een dagvaarding voor de Politierechtbank (strafrechtelijk).
De Politierechter beoordeelt uw zaak en beslist welke straf u zal krijgen. De Politierechter kan zowel voor het ongeval als voor de alcoholintoxicatie/dronkenschap een afzonderlijke straf opleggen.
U heeft er in de strafprocedure alle belang bij om te pleiten voor de toepassing van artikel 65 van het Strafwetboek waardoor het ongeval en de alcoholintoxicatie/dronkenschap maar met één straf wordt bestraft.
Het opleggen van twee afzonderlijke straffen is immers een zwaardere straf dan het opleggen van één straf.
Anderzijds is er dan weer een praktisch nadeel verbonden aan het opleggen van één straf voor de twee misdrijven: verzekeraars menen dat wanneer de Politierechter de beide feiten (ongeval en alcohol) met één straf bestraft, het bewezen is dat het ongeval veroorzaakt werd door de alcohol. De verzekeraar maakt dan meer kans om de door hem betaalde schadevergoedingen van de overtreder (U) terug te vorderen.
Burgerrechtelijk gebied en verhouding met de verzekeraar.
Zal de verzekeraar bij een ongeval met alcoholintoxicatie/dronkenschap tussenkomen in de schade die u heeft veroorzaakt?
En kan uw verzekeraar de betaalde schadebedragen van u terugvorderen?
De situatie is verschillend naargelang het gaat om de schade die u veroorzaakt heeft aan derden dan wel of het gaat om uw eigen schade (die onder de dekking valt van de omniumverzekeraar).
Dekking door uw verzekeraar ("BA-verzekeraar").
Elk voertuig in het verkeer dient wettelijk verplicht verzekerd te zijn. Met andere woorden, u dient verplicht een BA-verzekering af te sluiten. De "BA" staat voor uw “burgerlijke aansprakelijkheid”. De BA-verzekering dekt de schade die u bij en ongeval zou kunnen veroorzaken en waarvoor u (burgerlijk) aansprakelijk bent.
Zelfs als u een ongeval heeft veroorzaakt nadat u alcohol heeft gedronken of zelfs wanneer u dronken bent, dan nog zal uw BA-verzekeraar de schade die u aan anderen heeft veroorzaakt vergoeden. Het schadegeval is gedekt.
In een aantal gevallen, waaronder de situatie van “dronken sturen” mag de BA-verzekeraar de (een deel van) de gedane uitgaven terugvorderen, onder bepaalde voorwaarden. Deze voorwaarden zijn wettelijk vastgelegd. Omdat de BA-verzekering een wettelijk verplichte verzekering is, bepaalt de Wet de voorwaarden van terugvordering, zodat de verzekeraar dit niet vrij kan bepalen. De terugvordering door de verzekeraar noemt men in het juridisch jargon “regres uitoefenen”.
Om regres te kunnen uitoefenen, bepaalt de wet dat er sprake moet zijn van:
- Dronkenschap
- Een causaal of oorzakelijk verband tussen de dronkenschap en het ongeval
Dekking door de omnium-verzekeraar.
Wat met uw eigen schade waarvoor u omnium verzekerd bent? Moet uw verzekering deze vergoeden als u een ongeval heeft veroorzaakt na alcohol te hebben gedronken of in dronken toestand was?
Omdat de omnium verzekering géén verplichte verzekering is, zijn de voorwaarden vrij te bepalen. Zo kan de verzekeraar in zijn voordeel bedingen dat hij geen dekking verleent wanneer sprake is van de minste alcoholintoxicatie.
In de praktijk bepalen de meeste omniumverzekeringen dat er geen dekking is wanneer er sprake is van
- Alcoholintoxicatie (niet hetzelfde als dronkenschap)
- Een causaal of oorzakelijk verband tussen de alcoholintoxicatie en het ongeval
Merkt u dus op dat de dekking van eigen schade reeds wordt geweigerd bij loutere alcoholintoxicatie, hetgeen juridisch niet hetzelfde is dan dronkenschap.
Verschil dronkenschap en alcoholintoxicatie.
Juridisch is er een belangrijk verschil tussen dronkenschap en alcoholintoxicatie, niettegenstaande men dit in de volksmond dikwijls door elkaar gebruikt.
Kort samengevat komt het hierop neer:
Alcoholintoxicatie is gewoon een bepaald percentage alcohol in het lichaam. Het percentage alcohol is objectief vast te stellen in de uitgeademde lucht bij een ademanalyse of in het bloed naar aanleiding van een ademanalyse of bloedproef. Alcoholintoxicatie wordt wetenschappelijk benaderd, en is niet voor betwisting vatbaar als de geijkte procedure is gevolgd.
Dronkenschap is subjectief en wel vatbaar voor interpretatie. U bent namelijk dronken indien u zodanig onder invloed van alcohol bent dat u “de bestendige controle over uw daden verloren bent”, waarbij het echter niet vereist is dat u “buiten westen” bent. Dronkenschap wordt niet meteen wetenschappelijk benaderd, maar beoordeeld op grond van zogenaamde “uiterlijke tekenen van dronkenschap”. De Politie zal deze uiterlijke kenmerken ook noteren in haar proces-verbaal.
Dronkenschap veronderstelt doorgaans alcoholintoxicatie, maar omgekeerd is het niet zo dat er bij alcoholintoxicatie ook altijd sprake is van dronkenschap.
Het causaal verband.
Wil uw verzekeraar met succes dekking weigeren of betaalde schadevergoedingen van u terugvorderen, dan zal hij ook moeten bewijzen dat er een causaal verband is tussen de alcoholintoxicatie/dronkenschap en het ongeval. Het ongeval moet veroorzaakt zijn door het rijden onder invloed van alcohol.
De bewijslast ligt bij de verzekeraar, die het bewijs van het oorzakelijk verband moet leveren.
Verzekeraars gebruiken vaak de feitelijke elementen van het dossier: de wijze waarop het ongeval heeft plaatsgevonden, het gedrag van de bestuurder voor, na of tijdens het ongeval en de wijze waarop men duidelijke tekenen van alcoholintoxicatie of dronkenschap vertoonde.
In grote mate zal ook gekeken worden naar de uitspraak die de Politierechter reeds heeft gedaan op strafrechtelijk gebied.
Wanneer immers 1 straf werd opgelegd voor zowel het ongeval als de dronkenschap/alcoholintoxicatie werd door de verzekeraars afgeleid, uit dit loutere gegeven, dat er een causaal verband was tussen de beide.
Één straf is geen bewijs op zich van een oorzakelijk verband.
Als u wordt veroordeeld tot één straf omdat u een ongeval heeft veroorzaakt waarbij alcohol werd vastgesteld, is er niet noodzakelijk sprake van een oorzakelijk verband tussen het alcoholgebruik en het ongeval. Dit is toch de mening van de Politierechtbank van Vilvoorde en de Nederlandstalige Rechtbank van Eerste Aanleg te Brussel.
Technisch gezien vermeldt het artikel 65 van het Strafwetboek, op basis waarvan 1 straf kan worden opgelegd, als voorwaarde niet dat er een causaal verband moet zijn tussen de verschillende feiten om één straf op te leggen. Men kan 1 straf opleggen wanneer de afzonderlijke misdrijven “de opeenvolgende en voortgezette uitvoering zijn van eenzelfde misdadig opzet”. Over een causaal verband spreekt artikel 65 van het Strafwetboek niet.
Omgekeerd betekent het ook niet dat er geen regres mogelijk is wanneer de Politierechter twee afzonderlijke straffen heeft opgelegd. De Politierechter kan zich altijd uitspreken over een eventueel causaal verband. Eens de Politierechter zich op strafrechtelijk vlak heeft uitgesproken over een oorzakelijk verband, betekent dit dat ook op burgerlijk vlak het oorzakelijk verband is bewezen.
Boek hier uw gratis speeddate!
Heeft u een ongeval veroorzaakt in een toestand van alcoholintoxicatie?
Dan kan het zeker nuttig zijn om even vrijblijvend contact op te nemen met de advocaten van Verkeerszaken.be. U kan gebruik maken van onze speeddate die u volledig online kan boeken, zonder gedoe.
Wat mag u verwachten?
- 15 minuten gratis advies van een advocaat van Verkeerszaken.be
- Telefonisch of via videocall
- Gratis en vrijblijvend: u bent achteraf tot niets verplicht
- Stel al uw vragen