Rijden met een alcoholslot.

• U moet vervolgd worden wegens "alcoholintoxicatie" of wegens het rijden "in staat van dronkenschap;
• De Rechter mag u tegelijkertijd géén levenslang rijverbod opleggen;
• De Rechter mag u tegelijkertijd niet lichamelijk of geestelijk ongeschikt verklaren om een motovoertuig  te besturen;
• Het alcoholslot moet worden opgelegd voor een minimale periode van één jaar tot ten hoogste drie jaar of levenslang;
• De resultaten van het alcoholslot moeten periodiek gedownload worden door een erkend dienstencentrum ;
• U moet het “omkaderingsprogramma” (zie verder) volgen en aan de voorwaarden voldoen (zoals het niet omzeilen van het alcoholslot).

Omwille van o.a. de kostprijs  (zie verder) maakten Politierechters tot op heden slechts zeer zelden gebruik van de mogelijkheid om een alcoholslot op te leggen. Zo werden in de periode 2010 tot 2017 slechts 52 alcoholsloten opgelegd door de Rechters!

Om deze reden heeft de Wetgever met de Wet van 6 maart 2018 “ter verbetering van de verkeersveiligheid” de mogelijkheden voor de Rechter om een alcoholslot op te leggen uitgebreid.

Nu is het zo dat de Wet de Rechter in bepaalde gevallen verplicht om het alcoholslot op te leggen. 

Momenteel kunnen Rechters een alcoholslot opleggen bij alcoholintoxicatie, of indien er sprake is van dronken sturen.  Ook bij herhaling bestaat de mogelijkheid van een alcoholslot. Deze mogelijkheden blijven bestaan, maar voor feiten gepleegd vanaf 1 juli 2018 zal de Rechter in twee nieuwe situaties verplicht een alcoholslot moeten opleggen:

1. bij vaststelling van een alcoholconcentratie van meer dan 1,8 promille (0,78 mg/l UAL);
2. in geval van recidive binnen een periode van drie jaar (tweemaal vaststelling van een hogere alcoholconcentratie dan 1,2 promille of 0,52 mg/l UAL);

In het eerste geval kan de Rechter toch nog beslissen om géén alcoholslot op te leggen mits hij uitdrukkelijk en individueel motiveert waarom dit niet moet opgelegd worden.

In het tweede geval is de Politierechter absoluut verplicht het alcoholslot op te leggen, moet de Rechter ook een rijverbod opleggen voor minstens 3 tot 9 maanden, en wordt het herstel in het recht tot sturen afhankelijk gemaakt van het slagen voor de vier proeven (theoretisch, praktisch, psychologisch en medisch)!

De Politierechter is in geval van recidive binnen een periode van drie jaar (tweemaal vaststelling van een hogere alcoholconcentratie dan 1,2 promille of 0,52 mg/l UAL) absoluut verplicht het alcoholslot op te leggen .

Er zijn wel 2 belangrijke criteria:

• De Wet heeft enkel betrekking op feiten die begaan zijn ná de inwerkingtreding van de Wet en dus ná 01.07.2018 (ook de basisveroordeling moet volgens ons dus betrekking hebben op feiten gepleegd na 01.07.2018!)
• In de beide veroordelingen moet uitdrukkelijk de concrete alcoholemie (het alcoholgehalte in het lichaam) vermeld zijn.

Indien uit de basisveroordeling enkel blijkt dat u veroordeeld werd wegens een alcoholconcentratie die hoger was dan 0,8% of 0,38 mg/l UAL, zonder te specifiëren hoeveel dit exact was, dan kan er géén toepassing gemaakt worden van deze bepaling en kan de Rechter geen alcoholslot opleggen! De alcoholconcentratie kon immers hoger zijn dan 0,8% of 0,38 mg/l UAL, maar minder dan 1,2 promille of 0,52 mg/l UAL. Niet alleen in het vonnis moet de concrete alcoholemie uitdrukkelijk opgenomen zijn, ook in het proces-verbaal van de politie moet dit terug te vinden zijn!

Deze regeling opent perspectieven!  Immers, indien u zou weigeren een adem- of bloedanalyse uit te voeren kan men niet specifiëren wat de concrete alcoholemie (het alcoholgehalte in het lichaam) was, zodat men niet kan bewijzen dat de alcoholconcentratie hoger was dan 1,2 promille of 0,52 mg/l UAL....

Een nieuwigheid is wel dat Rechters voor de alcoholmisdrijven, begaan vanaf 1 juli 2018, voortaan kunnen beslissen dat bepaalde voertuigcategorieën niet met een alcoholslot moeten worden uitgerust, behalve die voertuigcategorie waarmee de verkeersovertreding werd begaan.

Werd de overtreding begaan met een voertuig waarvoor het rijbewijs B vereist is, en heeft u voor de uitoefening van uw job een rijbewijs C/CE/… nodig? Dan kan u vragen aan de Rechter om enkel voor de voertuigen waarvoor het rijbewijs B vereist is een alcoholslot op te leggen. De Rechter dient dit wel uitdrukkelijk te motiveren.

Indien u dan bijvoorbeeld zou beslissen toch geen alcoholslot te installeren in uw voertuig waarvoor een rijbewijs B vereist is, zal de periode waarvoor het alcoholslot wordt opgelegd dan als rijverbod moet worden beschouwd (enkel voor de voertuigen waarvoor het rijbewijs B vereist is, maar dan kan u wel nog rijden met voertuigen van andere categorieën).

De fietser wordt merkwaardig genoeg niet uitgesloten van de toepassing van het alcoholslot. In tegenstelling tot de bepalingen van het rijverbod, waar de Rechter de keuze heeft om géén rijverbod op te leggen indien de overtreding begaan werd met een fiets, heeft de Rechter deze keuze niet bij het alcoholslot. Er zullen door deze nieuwe wetgeving dus situaties zijn waarbij aan een fietser een alcoholslot zal moeten opgelegd worden…

Het rijverbod met alcoholslot wordt "betekend" door de Politiediensten, hetgeen betekent dat u een verklaring dient te ondertekenen voor kennisname van het alcoholslot. U moet dan uw rijbewijs afgeven op de griffie van de rechtbank die het alcoholslot heeft uitgesproken, dit is de Politierechtbank of de Rechtbank van Eerste Aanleg in graad van beroep.  U krijgt hiervan een attest van afgifte.

Met dit attest moet u naar de gemeente gaan waar u tegen betaling van een bedrag van +/- 25,00 EUR (afhankelijk van de gemeente waar u woont) een nieuw rijbewijs zal krijgen, waarmee u enkel nog met een voertuig mag rijden,dat uitgerust is met een alcoholslot ("code 69"). Ten laatste dertig dagen na de kennisgeving door de politie van het rijverbod moet u door een dienstencentrum een alcoholslot laten installeren in elke wagen die u wenst te besturen.

Het alcoholslot kan gehuurd of aangekocht worden.  U zal zien dat een dergelijk slot niet goedkoop is! 

De kostprijs voor de huur van een alcoholslot (exclusief inbouw, downloads en uitbouw):

• 126 BTW inbegrepen per maand  (voor 1, 2 of 3 jaar);
• 118 BTW inbegrepen per maand (voor 4 jaar);
• 114 BTW inbegrepen per maand (voor 5 jaar).

Daarnaast zijn er nog de kosten van inbouw (259 EUR), uitbouw (121 EUR) en de kosten van de downloads. Eén enkele download kost 60 EUR, en u heeft er minstens 6 nodig:

• 6 downloads over een periode van 1 jaar;
• 8 downloads over een periode van 2 jaar;
• 10 downloads over een periode van 3 jaar;
• 12 downloads over een periode van 4 jaar;
• 14 downloads over een periode van 5 jaar.

Ook de aankoop is verre van goedkoop, maar in de aankoopprijs zitten de inbouw, de uitbouw en de downloads inbegrepen:

• 2.456 EUR voor 1 jaar;
• 3.318 EUR voor 2 jaar;
• 4.090 EUR voor 3 jaar;
• 4.863 EUR voor 4 jaar ;
• 5.636 EUR voor 5 jaar.

Naast de aankoop of de huur van het alcoholslot moet u ook het omkaderingsprogramma  van Vias institute volgen.

Het basisprogramma omvat:

• De uitvoering van het programma ;
• De opleidingen en vorming van het alcoholslot;
• Het analyseren van de gegevens van het alcoholslot;
• De persoonlijke begeleidingsgesprekken;
• Het afrondingsgesprek;
• De administratieve zaken van het programma.

Ook de kosten van dit omkaderingsprogramma zijn niet min:

• 12 maanden: 1210 EUR;
• 18 maanden: 1331 EUR;
• 24 maanden: 1452 EUR;
• 30 maanden: 1573 EUR;
• 36 maanden: 1694 EUR;
• 42 maanden: 1815 EUR;
• 48 maanden: 1936 EUR;
• 54 maanden: 2057 EUR;
• 60 maanden: 2178 EUR.

Deze tarieven worden bovendien jaarlijks aangepast aan de index. Voor elk bijkomend begeleidingsgesprek, elke bijkomende analyse van de gegevens van het alcoholslot of elke andere bijkomende actie zullen extra kosten aangerekend worden (met “bijkomend” wordt bedoeld: wat niet voorzien is in het basisprogramma).

Zoals blijkt uit het bovenstaande overzicht kunnen de kosten bij het plaatsen en gebruiken van een alcoholslot zéér hoog oplopen. Allicht is dit één van de redenen waarom de (Politie)rechters in de praktijk amper een dergelijk slot oplegden.

Nu zullen Rechters dikwijls verplicht zijn een alcoholslot op te leggen. Om de financiële kater enigszins te beperken kan de Politierechter op basis van art. 37/1, §3 van de Wegverkeerswet beslissen dat de volledige of gedeeltelijke kosten van de installatie en het gebruik van een alcoholslot in een voertuig evenals de kosten van het omkaderingsprogramma in mindering kunnen gebracht worden van de geldboete "zonder dat ze minder dan één euro mag bedragen".

Dit onderdeel is niet gewijzigd met de nieuwe wetgeving.

Concreet betekent dit dat u weliswaar de kosten van het plaatsen van het alcoholslot en het omkaderingsprogramma dient voor te schieten, maar dat deze u zullen worden terugbetaald ten belope van het bedrag van de geldboete (die u ook heeft betaald).

Indien u de voorwaarden niet respecteert, door bijvoorbeeld het systeem te ontkoppelen op eigen initiatief, of indien u een voertuig bestuurt dat niet uitgerust is met een alcoholslot, riskeert u zware straffen, die lichtjes aangepast zijn door de nieuwe wet:

• een gevangenisstraf van 15 dagen tot 2 jaar en/of een geldboete van 500,00 EUR tot 2.000,00 EUR (nog te vermeerderen met de opcentiemen en dus x 8 op heden)
• én een rijverbod dat tenminste even lang is als de periode waarvoor een rijbewijs werd opgelegd (dit betekent bij een alcoholslot van 3 jaar dat een rijverbod van 3 jaar zal opgelegd worden);
• de eventuele tijdelijke immobilisering of verbeurdverklaring van het voertuig.

Het gebeurt niet vaak, maar wat als u veroordeeld wordt tot een rijverbod met alcoholslot, maar geen wagen (meer) heeft? Ook in dat geval zal het rijverbod worden opgelegd en uitgevoerd zoals hoger reeds uitgelegd (afgifte rijbewijs op de griffie tegen afgiftebewijs, nieuw speciaal rijbewijs beperkt tot voertuigen uitgerust met een alcoholslot), maar het alcoholslot zelf zal niet moeten geplaatst worden.  Ook dient u het omkaderingsprogramma niet te volgen.

Indien de bestuurder weigert het alcoholslot te installeren, mag hij niet met een voertuig rijden dat niet met dergelijke alcoholslot is uitgerust.  De bestuurder heeft dus de keuze, en indien hij beslist geen alcoholslot te installeren zal de periode waarvoor het alcoholslot wordt opgelegd dan als rijverbod moet worden beschouwd.