Kan ik ook zonder advocaat naar de Politierechtbank?

Uw aanwezigheid is wettelijk gezien nooit verplicht. U bent een vrij mens en u heeft dus altijd het recht om afwezig te blijven.  We leven immers in een rechtstaat en u heeft de vrijheid van komen en gaan. Daar tegenover staat dat de Politierechtbank uw zaak dan toch zal behandelen in uw afwezigheid. Men zegt wel eens "de afwezigen hebben ongelijk", en dit geldt in het recht, wanneer u uw kat stuurt en dus verstek laat. In dat geval gaat de Politierechter een oordeel vellen zonder dat u zich heeft kunnen verdedigen, wat wellicht niet in uw voordeel zal spelen. Vaak ziet men dat de Politierechter dan de strafmaat toepast die het Openbaar Ministerie heeft gevraagd, en dat valt vaak tegen. Een vonnis uitgesproken wanneer u niet aanwezig was bij de behandeling van de zaak noemt men een verstekvonnis. Wanneer u wél aanwezig was, dan is het een vonnis op tegenspraak. Dit onderscheid is relevant voor de rechtsmiddelen die u nog wilt instellen, indien u niet tevreden bent met de uitspraak van de rechter. Als u niet persoonlijk aanwezig kunt zijn, omdat u bijvoorbeeld in het buitenland bent, of moet werken, dan kan het zinvol zijn een beroep te doen op een advocaat.

Kan de rechter mij verplichten om aanwezig te zijn op de zitting?
In sommige gevallen moet u persoonlijk verschijnen. Vooreerst is het mogelijk dat de rechter uw persoonlijke verschijning beveelt. Dit gebeurt enkel als de rechter uw aanwezigheid noodzakelijk acht voor zijn uitspraak. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als de rechter niet zeker is van uw bekwaamheid om een bepaald voertuig te besturen. Het is ook mogelijk dat als u eerst niet verschijnt, de rechter alsnog op een volgende zitting uw persoonlijke verschijning kan bevelen. Ook bij bepaalde (ernstige) verkeersinbreuken is de persoonlijke verschijning soms verplicht. Indien u aanwezig wilt of moet zijn op de rechtbank, kan u ook een attest voor uw werkgever verkrijgen.

U bent niet verplicht om u te laten vertegenwoordigen door een advocaat. Soms is een beetje juridische bijstand wel aangeraden. Uw advocaat kan er namelijk voor zorgen dat uw rechten worden gewaarborgd: hij of zij zalaltijd nagaan of er geen sprake is van procedurefouten of verjaring waardoor u misschien vrijgesproken kan worden. Uw advocaat weet zelf ook concreet hoe de voorbereiding van een strafprocedure verloopt en hoe u inzage kan krijgen in het strafdossier. Daarnaast zal de advocaat u ook bijstaan in het verzamelen van bewijzen en zal hij u met vuur verdediging. Een advocaat kan met de nodige afstand uw zaak misschien wel ten goede laten keren. Niets is zo moeilijk dan om jezelf te verdedigen! Uw advocaat zal u ook steunen zodat u er niet alleen voorstaat.

Indien u een rechtsbijstandsverzekering heeft, zal de verzekeraar de erelonen van de advocaat betalen. In dit geval heeft u recht op gratis bijstand, en heeft een advocaat alleen maar voordelen! U heeft hierbij ook steeds de vrije keuze van advocaat. U bent niet verplicht om akkoord te gaan met een bepaalde advocaat die uw verzekeringsmaatschappij voorstelt. Weet dat de advocaten van verkeerszaken.be volledig onafhankelijk zijn en niet gebonden aan de ene of de andere verzekeringsmaatschappij. Als u een discussie heeft met uw verzekering, bijvoorbeeld omdat deze niet wil tussenkomen in uw advocatenkosten, kan verkeerszaken.be ook hier voor u tussenkomen! Wij dienen enkel uw belang, niet dat van de rechtsbijstandsverzekaar!

Het antwoord kan u terugvinden in artikel 728 van het Gerechtelijk Wetboek:

“Op het ogenblik van de rechtsingang en later dienen de partijen in persoon of bij advocaat te verschijnen.” 

Dit betekent dat niemand anders dan een advocaat, zoals een vriend bijvoorbeeld, u mag vertegenwoordigen voor de Politierechtbank.

Opgelet, in de tweede paragraaf van dit artikel staat een uitzondering op dit principe:
“Voor de vrederechter, de  ondernemingsrechtbank en de arbeidsgerechten mogen de partijen ook vertegenwoordigd worden door hun echtgenoot  hun wettelijk samenwonende of een bloed- of aanverwante houder van een schriftelijke volmacht en speciaal door de rechter toegelaten.”

Dit betekent dus nog steeds dat u zich enkel door uw advocaat kan laten vertegenwoordigen bij de Politierechtbank, gezien de uitzondering enkel geldt voor Vredegerechten, de Ondernemingsrechtbanken en de Arbeidsgerechten.