IS EEN PARKING EEN DEEL VAN DE OPENBARE WEG? WELKE VERKEERSREGELS GELDEN OP EEN PARKING? MOET IK EEN RIJBEWIJS HEBBEN ALS IK OP EEN PARKING RIJD? MOET IK VOORRANG VERLENEN AAN ANDERE BESTUURDERS?
Als u zich deze vragen ook al eens gesteld heeft, bent u niet alleen.
In België zijn er 2 “wetten” die het verkeer regelen. Er is de Wegcode (Koninklijk besluit van december 1976 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg) en de Wegverkeerswet (Wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer).
Om een antwoord te geven op vragen van hierboven, moeten we eerst een antwoord geven op volgende vraag: “Wat is de openbare weg?”.
De Wegverkeerswet
In 1e instantie kijken we naar wat de Wegverkeerswet zegt.
Artikel 28 van de Wegverkeerswet bepaalt: “In deze gecoördineerde wetten worden onder " openbare plaats " verstaan de openbare weg, de terreinen toegankelijk voor het publiek en de niet-openbare terreinen die voor een zeker aantal personen toegankelijk zijn.”
Een echte definitie van openbare weg of openbare plaats vinden we niet terug. De Wet geeft enkel een opsomming van 3 soorten openbare plaatsen.
De openbare plaats is o.a. :
- De openbare weg
- De terreinen toegankelijk voor het publiek
- de niet-openbare terreinen die voor een zeker aantal personen toegankelijk zijn.
Er is dus ofwel een openbare weg ofwel een privé terrein. De Wegverkeerswet is van toepassing op zowel de weg die openbaar is voor iedereen, en bepaalde privéterreinen.
Bij privéterreinen is het bepalende criterium dus of toegankelijk zijn voor iedereen dan wel voor bepaalde categorieën van personen zoals aangestelden, klanten, leveranciers, bezoekers of passanten.
Dit betekent dus dat ook privéparkings van winkels en grootwarenhuizen behoren tot de openbare plaatsen en dat hier de regels van de Wegverkeerswet e.d. op van toepassing zijn.
Dit bekent dat het verboden is om te rijden zonder rijbewijs, in staat van dronkenschap, vluchtmisdrijf te plegen etc. op dergelijke parkings.
De Wegcode
De Wegcode bepaalt in haar artikel 1.1: “Dit reglement geldt voor het verkeer op de openbare weg en het gebruik ervan, door voetgangers, voertuigen, trek-, last- of rijdieren en vee.”
De Wegcode is dus uitsluitend van toepassing op de openbare weg, waar we geen definitie van terugvinden in de Wet.
Strikte interpretatie van art. 28 Wegverkeerswet leert ons dat de Wegcode dus niet van toepassing is op privéterreinen, vermitts deze privéterreinen, al dan niet openbaar géén openbare weg zijn waardoor de Wegcode daar niet van toepassing is.
Zoals hierboven omschreven maakt de Wegverkeerswet (bij de opsomming van de openbare plaats) immers een duidelijk verschil tussen de openbare weg met de terreinen toegankelijk voor het publiek & de niet-openbare terreinen die voor een zeker aantal personen toegankelijk zijn.
De Rechtspraak
Volgens de Rechtspraak van het Hof van Cassatie is een openbare weg iedere weg die toegankelijk is voor het verkeer te land. Een weg die enkel openstaat voor het verkeer te land van bepaalde categorieën van personen is geen openbare weg.
Wat betekent dit voor de parking? Is dit naast een openbare plaats ook een openbare weg?
Volgens het Hof van Cassatie (arrest van 17 november 2020) kan een parkeerterrein dat voor alle weggebruikers zonder onderscheid toegankelijk is, als een openbare weg worden gekwalificeerd, ook al is dit privéterrein.
Zelfs het feit dat het parkeerterrein is afgebakend en slechts tegen betaling toegankelijk is doet hier volgens het Hof geen afbreuk aan: het blijft een openbare weg.
Toch oordeelde de Politierechtbank van Kortrijk in een recent vonnis van 5 december 2019 dat niet alleen het karakter bepalend is, maar ook de inrichting van de weg.
Het privéterrein moet zodanig ingericht zijn als openbare weg (en voorzien zijn van verkeerstekens, -borden, wegmarkeringen e.d.) dat er geen twijfel over bestaat dat men zich op de openbare weg bevindt.
Zoniet, is er twijfel over de regels die van toepassing kunnen zijn.
Straatraces
Het antwoord op de vraag of een straatrace behoort tot de openbare weg is zeer cruciaal bij de beoordeling van straatraces. Parkingterreinen van grootwarenhuizen zijn een veelvoorkomende plaats waar dergelijke races worden gehouden.
Het statuut van het parkingterrein zal bepalend zijn om te beoordelen of de straatrace al dan niet was toegelaten.
Enkel op de openbare weg is het immers verboden om elkaar uit te dagen te snel te rijden (art. 10.4 van de Wegcode) en om wedstrijden te houden (art. 50 van de Wegcode), daarbuiten niet…
Wil u meer info over straatraces en de straf die u er voor kan krijgen, lees dan onderstaande tekst:
Dagvaarding ontvangen door deelname aan een straatrace?
Heeft u een dagvaarding ontvangen? Dan kan u ons uiteraard steeds contacteren voor bijstand.